«تیته» جادوی برزیلی را بازگردانده؟
برزیل یک – آلمان ۷: سقوط خانگی در بلو هوریزنته طی نیمهنهایی جام جهانی ۲۰۱۴ برای برزیلیها هنوز تکاندهنده است، یادآور سیاهترین و خفتبارترین روز تاریخ فوتبالشان.
به گزارش پیروزی دیلی، مردان فلیپه اسکولاری در نیمه اول پنج گل دریافت کردند و برزیلیها زدند زیر گریه. اسکولاری رفت و دونگا به آن نیمکت بازگشت. بازگشت و جان کند اعتماد برزیلیها به تیم ملی را بازگرداند، ولی نتوانست. برزیل در کوپا آمهریکا ۲۰۱۵ برابر پاراگوئه طی ضربههای پنالتی زانو زد و توجیه دونگا درباره بیماری مرموز پانزده بازیکناش کسی را قانع نکرد. دونگا رفت و اینبار مربی گمنامی وارد شد، خیلی گمنام: آدنور لئوناردو باچی معروف به “تیته”.
تیته در تابستان ۲۰۱۶ روی نیمکت برزیل نشست و وقتی مردانش در نخستین بازی طی رقابتهای مقدماتی جام جهانی با سه گل اکوادور را شکست دادند، خیلیها شانههایشان را بالا انداختند. ولی وقتی هفت برد پیاپی از راه رسیدند و برزیل اولین تیمی شد که جواز سفر به روسیه را دریافت کرد چشمان همانهایی که حضور تیته را گذرا میخواندند، گرد شد. کارنامه مردان تیته در رقابتهای مقدماتی جام جهانی خیرهکننده بود: دوازده بازی، ده پیروزی، دو تساوی، بدون شکست، سی گل زده و فقط سه گل خورده.
تیته طی دوران حضورش در میدان، هافبک دفاعی بود و با مصدومیتی زودهنگام کفشها را زودتر از موعد آویخت. سال ۱۹۹۰ مربی گواررانی دی گاریبالدی شد. یازدهسال بعد با گرمیو جام حذفی را به چنگ آورد و پس از آن عنوان “مربی تیم درست کن” را گرفت. دورانی که هر تیم به دردسرافتادهای سراغش میآمد: از آتلتیکو مینیه رو تا پالمیراس، از العین امارات تا الوحده ابوظبی… ولی نقطه عطف مربیگریاش رهبری دوباره کورینتیانس طی دو دوره در سالهای ۲۰۱۰-۲۰۱۱ بود. دورهای که کورینتیانس را بازسازی کرد و قهرمان لیگ شد. با دریافت فقط سی و شش گل در سی و هشت بازی. هفتماه بعد بوکا جونیورز آرژانتینی را در فینال لیبرتادورس مغلوب کرد و سپس چلسی را در جام باشگاههای جهان. مدتی کورینتیانس را ترک کرد و کنار کارلو آنچلوتی و زیدان قرار گرفت. به کورینتیانش برگشت و دوباره قهرمان لیگ شد.
برزیل هنوز با ضدحملههای برقآسایش حریفان را به بند میکشد، ولی تعداد پاسهای تیم بالا رفته و یادآور برزیل جادویی ۱۹۸۲ شده. تیته گفته شیفته برزیل ۱۹۸۲ است. گفته مردان آن تیم غریزی معرکه بازی میکردند: فالکائو، سوکراتس، سرزو و زیکو. گفته به بازیهای آن تیم نگاه میکند و میخکوب میشود. در عین حال او مدافعانش را جلوتر آورده و فاصله خطوط را کاهش داده. ولی در یک جمعبندی، تیته بیآنکه به دگرگونی تیم ملی برزیل برآید تیم را به جاده پیروزی بازگردانده. او که از دل ستارههای بزریلی باید بیست و سه تن را برگزیند تلاش کرده “توازن” را با تکیه به مردان قدیمیاش بدست آورد و در چنین قابی بازوبند کاپیتانی برزیل را “چرخشی” به بازوی ستارههایش بسته و به قول خودش برزیل را دارای دوازده کاپیتان کرده.
برزیل هنوز در دوران بازتعریف خود پس از شکست خفتبار ۱-۷ برابر آلمان بسر میبرد. به قول تیته «… یک مربی باید ماشینش را بشناسد. باید بداند چگونه آن را روشن کند و چگونه آن را براند. باید بداند بهترین قطعات ماشین و همینطور ضعیفترین بخشهایش کدامها هستند.» حالا تیم ملی برزیل همان «ماشین» شده و تیته در حال بالا بردن سرعتش با روی آوردن به قطعات قوی و ضعیف است.
نیمار، گابریل خسوس و کوتینیو مردان تهاجمی او شدهاند. نیمار که پس از انتقال جنجالی به پاریسنژرمن، مرد خبرساز فوتبال جهان شده است، در رقابتهای مقدماتی جام جهانی شش گل زده، گابریل خسوس بیستساله که در منچسترسیتی اوج گرفته هفت گل زده تا نیمار آسودهتر بازی کند. کوتینیو در لیورپول راه و رسم مبارزه جسمی را با تواناییهای تکنیکیاش در آمیخته. مردان میانی او کاسمیرو، رناتو آگوستو و پائولینیو هستند و دنی آلوز و مارسلو دو دفاع کناریاش.
ولی آیا برزیل با تیته جایی برای بازیکنان جدید هم باز خواهد کرد؟ آیا برزیل با تیته پلان ب هم دارد؟ تیته را در برزیل به عنوان “مرد خوب مهربان” میشناسند، یکی از آن مربیانی که قامت پدرانهای دارد. ولی این را هم اضافه میکنند، او بیرحمیای که مربیان بزرگ باید داشته باشند را ندارد. همان چیزی که میتواند در روسیه گریبان برزیل را بچسبد. تیته طی هجدهماه روحیه بر باد رفته تیم را بالا برده و اعتماد برزیلیها به تیم ملی را بازگردانده. او از بازگشت “جادوی برزیلی” حرف زده، از تکرار روزهای خوشی که برزیلیها هر حریفی را به بازی میگرفتند. حقیقت این است هرچند تیته با تیمی دیرآشنا جلو آمده، ولی هنوز کسی نمیداند اگر برزیل برابر حریفان اروپایی به بنبست بخورد به چه تغییری روی خواهد آورد. چنان که تساوی بدون گل برابر انگلیس بسیار جوان در ویمبلی برای گرت ساوت گیت یک توفیق بود و نه تیته.