گزارش AFC از اسطوره تیم ملی ایران؛ دایی تنها ۱۰۰ گله جهان بالاتر از پله، پوشکاش، رونالدو و مسی
پایگاه اینترنتی کنفدراسیون فوتبال آسیا در ادامه گزارشهایش از سمبلهای فوتبال قاره کهن، خاطرات روزهای افتخارآفرینی کاپیتان سابق تیم ملی ایران را زنده کرده است.
تنها یک مرد در تاریخ فوتبال برای کشورش بیش از 100 گل زده است تا بالاتر از بهترینهای تاریخ مانند پله و فرانس پوشکاش و ستارههای فوتبال مدرن مانند کریستیانو رونالدو و لیونل مسی قرار بگیرد. آن مرد اسطوره تیم ملی فوتبال جمهوری اسلامی ایران، علی دایی است که در 149 بازیاش برای «تیم ملی» 109 گل به ثمر رسانده است، آماری حیرتآور که سبب شده او شایسته قرار گرفتن در جمع نمادهای فوتبال آسیا باشد.
پس از آغاز دوران بازیگریاش در سنین نوجوان در سال 1988، ثبات و توانایی دایی برای باز کردن دروازه رقبا به طور منظم در اولین تیمهایش، سال 1994 توجه مسئولان باشگاه پرسپولیس را جلب کرد که از آن همان زمان روند گلزنی او در تیم ملی ایران که قرار بود به یک رکورد تبدیل شود، آغاز شد. یک عنوان قهرمانی با پرسپولیس در فصل 96-1995 به کارنامه افتخارات دایی اضافه شد اما در جام ملتهای آسیا همان سال در امارات بود که دایی به دنیا استعدادش را شناساند، استعدادی که او را به یکی از ترسناکترین مهاجمانی که از دل فوتبال آسیا بیرون آمده بودند، تبدیل میکرد.
بازی معروف
دایی که در آن زمان در تیم السد قطر بازی میکرد، در بازی ایران در دور نخست جام ملتهای آسیای سال 1996 گلی به ثمر رساند که به صعود ایران به مرحله یک چهارم نهایی به عنوان تیم اول گروهش کمک کرد اما اهمیت این گل در قیاس با اتفاقی که بعداً رخ داد، رنگ میباخت.
ایران در مرحله یک چهارم نهایی با کره جنوبی روبهرو شد و در حالی که بازی در نیمه دوم با نتیجه 2 بر 2 مساوی بود، دایی بر بازی سوار شد. مهاجم ایران در دقیقه 66 تیمش را 3 بر 2 پیش انداخت و در ادامه 3 گل دیگر به تعداد گلهایش اضافه کرد تا ایران کرهایها را با اقتدار و با نتیجه 6 بر 2 از سر راهش بردارد و صعود کند هرچند در ادامه راه، در مرحله نیمه نهایی با قبول شکست در ضربات پنالتی بازی برابر عربستان سعود مغلوب شد و در نهایت جام را به عنوان تیم سوم به پایان رساند. دایی که آن تورنمنت را با 8 گل به عنوان آقای گل به پایان رساند، درباره آن رویداد به سایت AFC گفت:« آن بازی زندگی ورزشی مرا تغییر داد چون پس از آن من به آلمان ترانسفر شدم و زندگیام به کلی تغییر کرد.»
سفر به آلمان
با 28 سال سن، وقت آن شده بود که دایی خودش را در فوتبال اروپا محک بزند و پیشنهادی از آرمنیا بیلهفلد هم از راه رسید تا این فرصت در اختیارش قرار بگیرد. او بعد از تنها یک فصل از زمان ورودش به بوندسلیگا، به یکی از بزرگترین تیمهای فوتبال جهان پیوست: بایرن مونیخ.
یک سال بازی در کنار غولهای آلمان، دایی را به اولین بازیکن ایرانی تبدیل کرد که در لیگ قهرمانان اروپا بازی کرده است و در آن سال بایرن مونیخ نایب قهرمان شد و بوندسلیگا را هم فتح کرد. هرتا برلین سپس از راه رسید و دایی را در اواسط سال 1999 از بایرن مونیخ گرفت، همان سالی که او عنوان بازیکن سال فوتبال آسیا را کسب کرد. دایی سه سال در پایتخت آلمان بازی کرد که سایه روشنهای دوران بازیگریاش در آنجا، دو گلش در پیروزی 2 بر یک هرتا برابر چلسی در لیگ قهرمانان اروپا و گلی دیگر در سنسیرو برابر میلان بود. دایی که سال 2002 برای بازی در تیم الشباب امارات به آسیا برگشت، گفت:« من در آلمان چیزهای زیادی یاد گرفتم و یکی از مهمترین چیزهایی که از آنجا با خودم برای تیمهای ایرانی آوردم، نظمی بود که در آنجا یاد گرفتم.»
دستاورد تاریخی
یک سال بعد از آنکه دایی به آلمان رفت، تیم ملی ایران باید در جام جهانی 1998 بازی میکرد، اتفاقی که 20 سال پس از اولین و تنها حضور ایران در این رقابتها رخ میداد. آن تورنمنت بستری را برای رقم خوردن یکی از تاریخیترین بازیهای تیم ملی فوتبال ایران فراهم کرد زمانی که تیم ملی در دیداری که توجه دنیا به آن معطوف شده بود، آمریکا را 2 بر یک شکست داد.
اگرچه دایی در آن بازی گل نزد اما پاس او در شکاف خط دفاعی حریف بود که مهدی مهدوی کیا را برای زدن گل سرنوشتسازی که اولین پیروزی تاریخ تیم ملی ایران در جام جهانی را رقم زد، صاحب موقعیت کرد. ایران اگرچه به خاطر شکست در بازیهای اول و آخرش برابر یوگسلاوی و آلمان حذف شد اما دایی تأکید کرد که کلاس 98 فوتبال ایران بهترین گروه از بازیکنان تیم ملی بود که او برایش بازی کرد.
رکوردهایی که فروپاشیدند
دایی در جام ملتهای آسیای سال 2000 در لبنان 3 گل دیگر زد زمانی و به صعود ایران به مرحله یک چهارم نهایی کمک کرد. در همان سال او برای تیم ملی 20 گل زد و رکورد بیشترین گل ثبت شده توسط یک بازیکن در رده ملی طی یک سال را شکست. دایی دو سال بعد در مرحله انتخابی جام جهانی 2002 کره و ژاپن هم 10 گل ملی دیگر به کارنامهاش اضافه کرد اما نسل طلایی فوتبال ایران با اختلافی ناچیز در دیدار پلیآف بین قارهای یوفا/AFC به ایرلند جنوبی باخت و نتوانست برای دومین دوره متوالی راهی جام جهانی شود.
در مقطع پایانی سال 2003 بدون شک بزرگترین دستاورد دوران بازیگری دایی رقم خورد زمانی که گلش به لبنان سبب شد او رکورد فرانس پوشکاش را بشکند و رکورددار گلزنی در رده ملی شود. آن گل، هشتادوپنجمین گل دایی برای تیم ملی ایران بود. در رقابتهای جام ملتهای آسیای سال 2004 سه گل دیگر به گلهای ملی دایی اضافه شد اما آن سال تیم ملی یک بار دیگر از ناکامی در ضربات پنالتی ضربه خورد و در مرحله نیمه نهایی به چین میزبان باخت. آن سال آخرین حضور دایی در جام ملتهای آسیا بود که در آنجا رکورد گلزنیاش در مهمترین تورنمنت فوتبال قاره کهن را به 14 گل افزایش داد رکوردی که هنوز کسی نتوانسته به آن دست پیدا کند.
رکورد صدتایی
در حالی که روند گلزنیاش با ضریبی باورنکردنی همچنان ادامه داشت، دایی اولین بازیکن مرد فوتبال دنیا شد که 100 گلی به ثمر رساند. این اتفاق سال 2004 رخ داد زمانی که در بازی ایران برابر لائوس در مرحله انتخابی جام جهانی 2006 آلمان، 4 گل زد. یکصدونهمین و آخرین گل ملی دایی هم در پیروزی 3 بر 2 ایران در بازی دوستانه برابر کاستاریکا در ماه مارس سال 2006 بود و این قبل از آن بود که ایران در مرحله گروهی جام جهانی 2006 از گردونه رقابتها خارج شود.
دایی درباره رکوردش گفت: من فکر میکنم که این رکورد برای فوتبال ایران است نه فقط برای من. اگر این رکورد را ثبت کردم به این دلیل است که ما بازیکنان خوب دیگری هم داشتیم که کنار من در تیم ملی بازی میکردند و این هدیهای از سوی خدا بود. من فکر میکنم که تمام رکوردها ممکن است شکسته شوند پس رکورد من هم در آینده شکسته خواهد شد.
در ادامه چه اتفاقی افتاد؟
دایی یک سال پیش از آویزان کردن کفشهایش به عنوان بازیکن - مربی در تیم سایپا، قهرمان لیگ برتر ایران شد. او سپس دورههایی در تیم ملی، پرسپولیس و نفت تهران مربیگری کرد و الان هم هدایت سایپا را برعهده دارد. دایی که سال 2014 به تالار مشاهیر فوتبال آسیا راه پیدا کرد، به اسطورهای تبدیل شد که سالیان سال در یادها خواهد ماند.